Friday, April 2, 2021
Wednesday, March 24, 2021
Sunday, March 14, 2021
Sunday, February 28, 2021
Pali 2
අපි පළමු පාඩමේ දී ස්වර හා ව්යඤ්ජන මොනවාදැයි ඉගෙන ගතිමු. ඇත්තෙන් ම ව්යඤ්ජන අක්ෂරයක් තනිව උච්චාරණය කළ නොහැකි ය. අපි ස්වරයක් එක්කොට එය උච්චාරණය කරන්නෙමු.
“ක්” යනු ව්යඤ්ජනයකි. එයට “අ” යන ස්වරය එක් කොට “ක” යන අක්ෂරය සාදාගනී. එසේ “ක්” යන ව්යඤ්ජනාක්ෂරයට ස්වර එක්කොට සාදාගන්නේ මෙසේ ය.
අ ක් + අ = ක ආ ක් + ආ = කා
ඉ ක් + ඉ = කි ඊ ක් + ඊ = කී
උ ක් + උ = කු ඌ ක් + ඌ = කු
එ ක් + එ = කෙ ඔ ක් + ඔ = කො
“ම්” යන ව්යඤ්ජනාක්ෂරයට ස්වර එක් වන්නේ මේ ආකාරයටයි.
අ ම් + අ = ම ආ ම් + ආ = මා
ඉ ම් + ඉ = මි ඊ ම් + ඊ = මී
උ ම් + උ = මු ඌ ම් + ඌ = මූ
එ ම් + එ = මෙ ඔ ම් + ඔ = මො
“ස්” යන ව්යඤ්ජනයට ස්වර අක්ෂර එක්වන ආකාරයත් අපි විමසා බලමු.
අ ස් + අ = ස ආ ස් + ආ = සා
ඉ ස් + ඉ = සි ඊ ස් + ඊ = සී
උ ස් + උ = සු ඌ ස් + ඌ = සු
එ ස් + එ = සෙ ඔ ස් + ඔ = සො
වචන කිහිපයක ස්වර ව්යඤ්ජන වෙන්කරන අයුරු අපි විමසා බලමු.
1. මාතා = ම් + ආ + ත්+ ආ
2. වානරො = ව් + ආ + න්+ අ+ ර්+ ඔ
3. දෙවො = ද් + එ + ව්+ ඔ
4. රුක්ඛො = ර් + උ + ක්+ ඛ්+ ඔ
5. බුද්ධො = බ් + උ + ද්+ ධ්+ ඔ
ස්වර ව්යඤ්ජන වෙන් වෙන්ව ඇති පද කිහිපයක් එක්කර බලමු.
1. ප්+ඉ+ත්+ආ = පිතා
2. ග්+ආ+ම්+ඔ = ගාමො
3. ව්+ඉ+හ්+ආ+ර්+ඔ = විහාරො
4. ව්+ඉ+ස්+ආ+ඛ්+ආ = විසාඛා
5. අ+න්+ආ+ථ්+අ+ප්+ඉ+ණ්+ඩ්+ඉ+ක්+අ= අනාථපිණ්ඩික
මේ ආකාරයට ඔබ ඕනෑම පදයක ස්වර ව්යඤ්ජන වෙන් කිරීමට පුරුදු වන්න. අප ඉදිරියේ දී බැඳී අකුරු පිළිබඳ ඉගෙන ගනිමු. ඒ සඳහා මෙම ස්වර ව්යඤ්ජන වෙන්කිරීමට පුරුදු වී සිටීම ඉතාම වැදගත් වේ.
මෙම පාඩම මෙම සතියේ සිකුරාදා සහ ඉරිදා රාත්රී 07.45 ට බෞද්ධයා රූපවාහිනියෙන් ද (The Buddhist TV) විකාශනය වේ.
Sunday, February 21, 2021
පාලි I - කොටස
I - කොටස
මෙම වෙසක් පොහොය දිනෙන් ආරම්භවන මෙම පාලි භාෂා පාඩම් මාලාව සතිපතා එනම් සතර පොහොයට ම බුදු සරණ පත්රයෙහි පළ වේ. පාලි භාෂාව ඉගෙනීමට කැමැති පිරිසට මෙම පාඩම් වැදගත් වේ.
දහම්පාසල් දරුවන්ට, පිරිවෙන්වල අධ්යාපනය ලබන පොඩි ස්වාමීන් වහන්සේලාට මෙන් ම පාලි ඉගෙනීමට කැමැති ඕනෑම කෙනෙකුට පහසුවෙන් තේරුම්ගත හැකි පරිදි මුල සිටම මෙම පාඩම් ආරම්භ වේ. බුදුසරණ පුවත්පතේ පළ වන මෙම සෑම පාඩමක් ම එම සතියේ සිකුරාදා සහ ඉරිදා රාත්රී 07.45 ට බෞද්ධයා රූපවාහිනියෙන් ද (ඊඩඥ ඕභඤඤඩඪඵබ ඊඍ) විකාශනය වේ.
01. වන පාඩම
පාලි භාෂාව ඉගෙන ගත යුත්තේ ඇයි?
පාලි භාෂාව ඉගෙන ගත යුත්තේ ඇයි යන ප්රශ්නය කිහිප දෙනෙකුගෙන් විමසුවහොත් ලබාදෙන පිළිතුරු කිහිපයකි.
1. ඕනෑම භාෂාවක් ඉගෙන ගැනීම වැදගත් වන නිසා.
2. බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ භාෂාව පාලි නිසා. අප බෞද්ධයෝ නිසා.
3. බුදු දහම හෙවත් ත්රිපිටකය පාලි භාෂාවෙන් ඇති නිසා, ඒවා කියවා තේරුම් ගැනීමට පාලි භාෂාව වැදගත් වන නිසා.
4. අප කියන ගාථා, පිරිත් ආදියේ තේරුම් නොදන්නා නිසා ඒවා දැනගැනීම වැදගත් නිසා.
5. අටුවා ටීකා ආදී පොත් කියවා තේරුම් ගැනීමට භාෂාව අවශ්ය නිසා.
6. එකම දේ නොයෙක් ආකාරයෙන් විස්තර කරන නිසා. නිවැරැදි තේරුම කුමක් ද කියා දැනගැනීමට භාෂාව දැන සිටීම වැදගත් නිසා.
7. අධර්මවාදීන්ගේ ධර්ම විකෘති කිරීම් හමුවේ අසරණ වන නිසා ඒවා නිවැරැදිව හඳුනා ගැනීමට අවශ්ය නිසා.
8. වරද්දන්නේ නැතිව පාලි ගාථා ආදිය කිව හැකි නිසා.
9. නිර්වාණය අවබෝධ කරගැනීමට භාෂාවත් උපකාරි වේය යන හැඟීම නිසා.
මෙවැනි පිළිතුරු එක් එක් අය ලබාදෙයි. කෙසේ කුමන අරමුණක් ඇතිව හෝ පාලි භාෂාව ඉගෙන ගන්නා ඔබට මෙම පාඩම් මාලවේ දී මුල සිට ඉතා සරලව පාලි භාෂාව කියා දීම අපේ අරමුණ යි.
අද අපේ සමාජයේ බොහෝ දෙනෙකු භාෂාව නොදන්නාකම නිසා පිරිත් දේශනා කරනවිට මෙන් ම බුද්ධ වන්දනාවේ දී පවා වැරැදි ලෙස උච්චාරණය කරනු අපට දක්නට ලැබේ. ඒවාට උදාහරණ කිහිපයක් මෙසේ දැක්විය හැකි ය.
වැරැදි ලෙස කියවෙන ඒවා නිවැරැදිව කියන අයුරු
ඉතිබිසෝ භගවා........
ඉතිපි සො භගවා
පුරුෂ ධම්ම සාරථි.............
පුරිස දම්ම සාරථි
වර්ණ ඝන්ධ ගුණෝපේතං...
වණ්ණ ගන්ධ ගුණෝපේතං
ඒකං කුසුම සන්තොසින්....
ඒතං කුසුම සන්තතිං
සබ්බ ඨානේ සුපතිට්ඨිතං.........
සබ්බඨානෙසු පතිට්ඨිතං
සුරාමේරය මජ්ජපමා දස්ඨානා.......
සුරාමේරය මජ්ජපමා දට්ඨානා
මෙවැනි වූ වැරැදි නිවැරැදි කරගෙන හොඳීන් පාලි භාෂාව ඉගෙන ගෙන ත්රිපිටකය කියවීමට හැකිවන පරිදි මෙම පාඩම් මාලාව සකස්කොට ඇත. සියලුදෙනාටම ධර්මාවබෝධය පිණිසත් මෙම පාඩම් මාලාව උපකාරවේවා යනු අපගේ පැතුම යි.
පාලි හෝඩිය
පාලි හෝඩියේ අක්ඛර (අකුරු) 41 කි.
අප කතා කරන දේ ලිවීමට උපකාර වන්නේ අක්ෂර නොහොත් අකුරු යි. එම අකුරු භාෂාවෙන් භාෂාවට වෙනස්කම් ඇත. පාලි හෝඩියක් ඇති නමුත් ඒවා ලිවීමට විශේෂ සංකේත නැතිනම් අකුරු නැත. අපිට ඒ සඳහා සිංහල අකුරු භාවිත කළ හැකි ය. එම පාලි හෝඩියට අනුව පාලි අක්ෂර 41 කි. ස්වර අටක් (8) හා ව්යඤ්ජන තිස්තුනකි (33) කි.
සර (ස්වර) 08
අ ඉ උ
ආ ඊ ඌ එ ඔ
මෙහි දී එ ඔ යන අක්ෂර දෙක එසේ ලිවුව ද උච්චාරණය කිරීමේ දී ඒ ඕ කියා උච්චාරණය කළ යුතු ය. එවං කියා ලියන වචනය ඒවං කියා කිය යුතු ය. ඔවිනාති යන වචනය ඕවිනාති කියා කිය යුතු ය. එසේ අන් වචන ද භාවිතයේ දී ඉගෙන ගත හැකි වේ.
ව්යඤ්ජන 33
ක ඛ ග ඝ ඞ
ච ඡ ජ ඣ ඤ
ට ඨ ඩ ඪ ණ
ත ථ ද ධ න
ප ඵ බ භ ම
ය ර ල ව
ස හ ළ
http://www.budusarana.lk/budusarana/2019/05/18/tmp.asp?ID=vision25
පහාරාද සූත්රය
බුදුසමිදාණෝ පහාරාද අසුරයන් ගේ් පැමිණීම පිළිබඳ සතුට ප්රකාශ කරමින් පසෙක සිටි අසූරේන්ද්ර සම¼ග තමන් වහන්සේගේ එක් දේශනා ශෛලියක් වූ ප්රශ්නෝත්තර...
-
බදුල්ල, බණ්ඩාරවෙල පාර ශ්රී ගෞතම සමාධි බුද්ධ මන්දීරයේ දර්ශනපති බඩල්කුඹුරේ ධම්මසිද්ධි හිමි ලොව්තුරා තථාගත අමාමෑණි බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පළම...
-
බත්තරමුල්ල සිරි සුදස්සනාරාම සදහම් සෙනසුනෙහි ප්රධාන අනුශාසක ආචාර්ය මිරිස්සේ ධම්මික හිමි භාග්යවතුන් වහන්සේ දේශනා කළ උතුම් ශ්රී සද්ධර්මය පරම...
-
ඛුද්දක නිකායෙහි උදාන පාලිය: මුචලින්ද නා රජුගේ බුද්ධ උපස්ථානය මහමෙව්නා භාවනා අසපු සංචිතයේ නිර්මාතෘ සහ අනුශාසක කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද...