අකුසලය දුක ඇති කරවයි ආචාර්ය  කිරින්දේ ශ්‍රී ධම්මානන්ද නා හිමි ඒ ඒ තැනැත්තා ගේ පින් පව් අනුව ජීවිතය වාසනාවන්ත හෝ අවාසනාවන්ත වේ. යහපත් ක්‍රියාවන් සිදු කිරීමෙන් පින් සිදු වේ. පින් කිර ීමෙන් සිත පිරිසුදු වෙයි.  සිත පරීක්ෂා නො කරන්නේ නම් අයහපත් හැඟීම්වලින් එය පිරී යනු ඇත. අයහපත් ක්‍රියාවලට යොමුවීමෙන් මිනිසා කරදරයට පත් වෙයි. පුණ්‍ය ක්‍රියා මගින් මනසේ ඇතිවන ලෝභ, ද්වේෂ, මෝහ යන අකුසල ධර්ම මර්ධනය කරයි. ලෝභයෙන් පිරුණු සිත එක්රැස් කිරීමට හා සැඟවීමට ද, ද්වේෂ සහිත සිත ඒ තැනැත්තා කුපිත කරවීමට ද, මෝහයෙන් බැඳුණු සිත කෙනෙකු ලෝභයේ හා ද්වේෂයේ පටලැවීමට ද යොමු කරයි. අකුසල ක්‍රියා වඩ වඩා දුක් ඇති කරවන අතර, පුද්ගලයාට ධර්මයේ හැසිරීමට ඇති අවස්ථා අඩු කරයි. අපගේ ජීවිතයේ ඉදිරි ගමනට පුණ්‍ය ක්‍රියා උපකාරී වෙයි. ඒවා තමන්ට මෙන් ම අන් අයටත් යහපත් ප්‍රතිලාභී දේවලට සම්බන්ධ වන අතර සිතෙහි තත්ත්වය ද උසස් කරයි. යම් පුද්ගලයකු රැස් කර ගන්නා ලද ලෞකික ධනය සොර සතුරන්, ගං වතුර, ගින්න, රාජසන්තක වීම ආදී ක්‍රියා මගින් නැති විය හැකි අතර පින් විපාක දීම ඔහු පසුපස සසර වසන තුරා පැමිණෙන්නේ ය. තව දුරටත් පින් රැස් කිරීමට උනන්දු නො වුවහොත් පින අඩු වී යා හැකි ය. පින් රැස් කරන පුද්ගලයා මෙලොව දී මෙන් ම පරලොව දී ත් සැප විඳින්නේ ය. පුණ්‍ය කර්මය ඔහු ගේ ප්‍රබල ආධාර කාරකයෙකි. එය සෑම තැනෙක දී ම අවස්ථාවන් ලබා දීමේ දොරවල් විවෘතකර දෙයි. (බෞද්ධ විශ්වාස විමර්ශනය)

 

බුද්ධානුස්මෘති භාවනාව  රේරුකානේ  චන්දවිමල මහා නා හිමි බුද්ධානුස්මෘති භාවනාව කරන තැනැත්තා විසින් බුදු ගුණ වගන්ති නවය අත් නො හැර ම බුද්ධ වන්දනාව සඳහා භාවිත කළ යුතුය. ඒ වගන්ති නවයෙන් තමාගේ සිතට වඩා හොඳින් වැටහෙන තමා වඩා ප්‍රිය කරන එක් වගන්තියක් භාවනාව සඳහා තෝරා ගත යුතු ය. ඉක්බිති තමා ප්‍රිය කරන බුදුරුවක් දෙස බොහෝ වේලාවක් හොඳින් බලා එය හොඳින් සිතට ගත යුතු ය. බුදු රුවෙහි අවයවයන් වෙන වෙනම ද බලා හොඳින් සිතට ගත යුතු ය. බුදු රූ සටහන අමතක නො වනු පිණිස වරින් වර නැවතත් බැලිය යුතු ය. ආරම්භයේ දී භාවනාව බුදු රුවක් ඉදිරියේ ම කළ හැකි නම් වඩාත් හොඳ ය. භාවනා කරන්නට පටන් ගන්නා කල්හි යම් කිසි විවේක ස්ථානයක බද්ධ පර්යංකයෙන් හිඳ, කය සෘජුව තබා ගත යුතු ය. එය භාවනාවට ඉතා ම සුදුසු හිඳ ගැනීමේ ක්‍රමය ය. එසේ හිඳ ගත යුත්තේ පුරුෂයන් විසින් පමණෙකි. එය ස්ත්‍රීන්ට අයෝග්‍යය. ස්ත්‍රීන් විසින් අර්ධ පර්යංකය යි කියනු ලබන පා දෙක පිටිපසට නමා වාඩිවීමේ ක්‍රමයට හිඳ ගත යුතුය. පෙර බුද්ධ ශ්‍රාවිකාවන් අර්ධ පර්යංකයෙන් හිඳ ගත් බව මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමි අපදානයෙහි එන “සා තාහි සහ ගන්ත්වාන  භික්ඛුනූපස්සයං සකං අඩ්ඪපල්ලංක මාභුජ්ජ නිසීදි පරමාසනෙ” යන ගාථාවෙන් පෙනේ. බද්ධ පර්යංකයෙන් වාඩි විය නො හෙන පුරුෂයන් විසින් හා අර්ධ පර්යංකයෙන් හිඳ ගත නො හෙන ස්ත්‍රීන් විසින් ද තම තමාට හැකි පරිද්දකින් හිඳ ගෙන භාවනා කළ යුතු ය. අන් ඉරියව්වකින් භාවනා කළාට ද වරදක් නැත. විවේක ස්ථානයේ හිඳගෙන ඇස පියා ගෙන කලින් බලා ගත් බුදුරුව මෙනෙහි කර බුදුන් වහන්සේ තමා ඉදිරියේ වැඩ සිටින සැටියට සිතා ගෙන ඒ බුදුන් අරමුණු කොට “මාගේ භාග්‍යවත් බුදුරජාණන් වහන්සේ රාගාදි සකල ක්ලේශයන් මතු නූපදනාකාරයෙන් නසා සුපරිශුද්ධ වූ බැවින් දෙවි මිනිසුන් විසින් කරන පූජා සත්කාරයනට සුදුසු වූ සේක.” යනාදීන් තමා භාවනා කරන්නට තෝරාගත් වගන්තිය මෙනෙහි කොට භාවනා කරන්නට පටන් ගතයුතු ය. භාවනා කරන්නට පටන් ගන්නා කල්හි පැය කාලකට අඩු නො වන කාලයක් නියම කරගෙන ඒ කාලය සම්පූර්ණ වනතුරු නො නවත්වා භාවනා කළ යුතුය. එය කරන කල්හි අනෙකක් ගැන නො සිතනු. සිත අනෙකකට යොමු වන්නට නො දීමට හැකි තාක් උත්සාහ කරනු. සිහියෙන් යුක්ත වනු. බෞද්ධයාගේ අත්පොත ඇසුරිනි.