අඹ පුදා දෙව් සැප විදින උයන් පාලකයා

විමාන වත්ථු කථා - 1

අඹ පුදා දෙව් සැප විදින උයන් පාලකයා.

බිම්බිසාර රජතුමාට අඹ කෑමේ ආශාවක් ඇති විය. එතුමා අඹ උයනේ පාලකයා කැඳවීය. ඔහු ආවේය. පාලකය, මේ අඹ අවාරේ නේද? ඇසී ය.

එසේය, දේවයන් වහන්ස. ඇයි ඔබතුමා එසේ අසා සිටියේ?

පාලකය, මට අඹ කෑමේ ආශාවක් ඇති විය. ඒ නිසා ඔබට ඊට අඹ ගෙනත් දෙන්න බැරිද?

දේවයන් වහන්ස, මේ අඹ අචාරය වුවත් මම අඹ පලගැන්වීමට උත්සාහ කරන්නම්. හැබැයි ටික දිනක් ගත වෙයි.

හා කමක් නෑ. වෑයම් කර බලන්න.

හොඳමයි දේවයන් වහන්ස. ඔහු කීවේය. අඹ උයනට ගියේ ය. පීදෙන්න ආසන්න තත්වයේ ඇති අඹගස් කීපයක සහමුල පස් අස් කෙළේ ය. බොරළු මිශ්‍රසස් දැම්මේ ය. දිය බත් කෙළේය. ටික දිනක් ගත විය. ගසේ කොළ දව වෙනස් විය. යළි බොරළු පස් අයින් කෙළේ ය. නොයෙක් පොහොර වර්ග මිශ්‍ර කළ පස් දැම්මේය. දිය වත් කෙළේය. තවත් දින කීපයක් පසු විය. එම ගස් අලුත් දළු කොළ දැමීය. දවස් කීපයකින් මල් හටගත්තේය. ඉන් එක ගසක අඹ ගෙඩි හතරක් හැදිණි. එය ඔහු සතුන්ගෙන් ආරක්ෂා කෙළේය. ඒ අඹ පැසිණි. කෑමට සුදුසු තත්වයට ආවේ ය. අඹ උයන් පාලකයා සතුටට පත් විය. අඹ ගෙඩි සතර ගෙන රජතුමා බැහැ දැකීමට පිටත් විය.

වැඩි දුරක් නොගියේ ය. පිඬුසිඟා වඩින මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ මුණගැසිණි. ඔහු කල්පනා කරන්නට විය. මා මහන්සියෙන් පල ගන්වාගත් මේ අඹ මහ රහතන් වහන්සේට පූජා කළොත් මට එලොව දී බොහෝ සම්පත් ලැබෙයි. මේ දුකින් මිදෙයි. රජතුමාට ගෙන ගොස් දීමෙන් එලොව තබා මෙලොවත් ලැබෙන යහපතක් නැත. ලැබෙන්නේ පැසසීම පමණෙකි. එතුමාට අඹ නුදුන්න හොත් මට මරණය හිමිවෙයි. කමක් නෑ. මේ දුක් විඳිනවාට වඩා අඹ පුදා මිය ගොස් එලොව සැප විඳිමි. අඹ උයන් පාලකයාට සිතිණි. ඔහු අඹ හතර මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේට පූජා කළේය. රජතුමා බැහැ දැකීමට ගියේය.

උයන් පල්ල, ඔබ අඹ ගෙනාවද?

මට අනුකම්පා කරන්න දේවයන් වහන්ස.

ඒ ඇයි?

එවිට ඔහු සිදු වූ සියල්ල කීවේය.

රජතුමා කෝප නොවීය. රාජ පුරුෂයකු ගෙන්වීය. මේ අඹ උයන් පාලකයා කියන්නේ, සැබෑවක් දැයි සොයා බලන්න අණ කෙළේ ය.

රාජ පුරුෂයා වේළුවනාරාමයට ගියේ ය. ඒ වන විට මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ අඹ ගෙඩි හතර බුදුන් වහන්සේට පිළිගන්වා තිබිණි. බුදුන් වහන්සේ එක අඹ ගෙඩියක් සැරියුත් මහ රහතන් වහන්සේට ද එකක් මුගලන් මහ රහතුන් වහන්සේ ද තව එකක් කාශ්‍යප මහ රහතන් වහන්සේට ද ප්‍රදානය කළ සේක. ඉතිරි අඹය බුදුන් වහන්සේ වැළඳූ සේක.

රාජපුරුෂයා එය දැනගත්තේය. ආපසු ආවේය. රජතුමාට දැන්වීය. රජතුමා එය අසා මේ අඹ උයන්පල්ලා නැණවත් ය. එඩිකරය. ජිවිතය ගැන නොතකා කුසල් කෙළේය කීවේය. බොහෝ සතුටට පත් විය. පාලකය දැන් ඔබ අඹ පුදා කුසල් පුරවාගෙන ඇත. එබැවින් මට ද පින්දෙව කීවේය.

දේවයන් වහන්ස, පින් අනුමෝදන් කරගනු මැනවි ඔහු කීය. පින් දුන්නේය. පසුව රජතුමා දැතොප උයනට යව් යැයි අණ කෙළේය. ඔහු ගියේ ය. එදින රාත්‍රියේ අඹ උයපාලකයා මිය ගියේ ය. තව්තිසාවේ උපන්නේය.ර විමනක් පහළ විය. බොහෝ දිව්‍ය සම්පත් ද ලැබිණි.

දේව චාරිකාවේ යෙදී උන් මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේට මේ දිව්‍ය පුත්‍රයා හමුවිය. ඔබ මෙවන් දිව ඉසුරු ලබා ගැනීමට කළ කුසල් කවරේදැයි විමසූ සේක.

දෙවියා පෙර කල කළ අඹ දානය විස්තර කෙළේය.

මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ එය අසා පැහැදී ඔහුට ධර්ම දේශනාවක් කළ සේක. යළි චාරිකාවේ යෙදුණු සේක.

කරුණු උපුටා ගැනිම : හල්ලියේ කරුණාතිලක මහතා විසින් රචිත 'පිනෙන් ලබන දෙව් විමන්' කෘතියෙනි.

 ලිපිය සැකසුම : දාන පාරමිතා 

තෙරුවන් සරණයි ..!

දාන පාරමිතා 🙏

විවේක ගුණ ප්‍රශ්නය

විවේක ගුණ ප්‍රශ්නය

මිලිඳු රජු -

ස්වාමීනි, බුදුපියාණන් පාරිලෙය්‍ය වනයෙහි තුන් මාසයක් විවේකීව වැඩ සිටියේ ඇයි?

 

නාගසේන තෙරණුවෝ -

මහරජ, බුදුපියාණන් විසින් කළ යුතු යමක් වූයේ නම්, වැඩිය යුතු යමක් වුයේ නම් ඒ සියල්ල බෝධි මූලයෙහිදී කර අවසන් විය. එහෙත් බුදුපියාණෝ තුන් මාසයක් විවේකීව ගත කළහ. සියලුම තථාගතයන් වහන්සේලා විවේකය කැමති වෙති. විවේකය ආයු වඩයි. ශරීර බලය දෙයි. කම්මැලිකම නැති කරයි. වීර්‍ය උපදවයි. සිත එකඟ කරයි. සිත සතුටු කරයි. විශේෂයෙන්ම තථාගතයන් වහන්සේලා විවේකයට කැමති වන්නේ එම කාලය තුළ නිවන් සැපය සහ සමාපත්ති සුවය විඳිය හැකි නිසාය. විවේකය සියලු බුදුවරයන් විසින් ප්‍රශංසා කරන ලද්දකි

කූට වෙළෙන්දාට හා මව්පියන්ට පහර දුන්නන්ට වන විපාක.

ප්‍රේත වත්ථු කථා - 03

කූට වෙළෙන්දාට හා මව්පියන්ට පහර දුන්නන්ට වන විපාක.

එක් ප්‍රේතයෙක් බොල් වී හිස විසුරුවා ගනී. එක් ප්‍රේතයෙක් මුඟුරෙන් සිය හිස බිඳගනි. එක් ප්‍රේතියක් සිය මස් ලේ අනුභව කරයි. එක් ප්‍රේතියක් අසූචි අනුභව කරයි. මෙය දුටු මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ අසූචි කන ප්‍රේතියගෙන් තොපි කුමන පව්කොට මෙසේ දුක් විඳින්නාහු දැ යි ඇසූ සේක.

පෙර කූට වෙළෙන්දෙක් හැල් වී (බොල්) රත් හැල් වී සමග මිශ්‍ර කොට හොර මිණුම් ක්‍රම ද ඇතිව වෙළදාම් කරමින් සිට කළුරිය කල පසු මේ පළමු ප්‍රේතයා වූ බව කීවා ය. මේ වෙළෙන්දා ගේ පුත් තෙමේ මව හිත මිතුරන්ට සංග්‍රහ නො කරන්නී ය කියා යෝග්‍ය හමක් ගෙන තම මවගේ හිසට පහර දුන්නේ ය. ඔහු කළුරිය කොට විත් මේ කියූ දෙවන ප්‍රේතයා විය. ඒ මවට ගැසූ පුතාගේ බිරිඳ හැම දෙනාටම ආහාර පිණිස තිබූ මස් හොරාට කා පසුව ඇසූ කල්හි තමා එසේ නො කෑ බව ද කියා ඉදින් “මා විසින් ඒ මස කෑවේ නම් භවයක් භවයක් පාසා තමාගේ පිටෙහි මස් සිඳගෙන කන්නියක් වේවා” යැ යි බොරුවට දිවුරා ශාප කළා ය. ඒ හේතුවෙන් ඇය සිය මස් ලේ අනුභව කරන තෙවෙනි ප්‍රේතිය විය. ඒ පුතාගෙන් ගුටි කෑ මව වූ මා යම් යම් දේ ඉල්ලා ගෙන ආ කල නැති බව කියා ඉදින් තියාගෙන නැති යැ යි කියන්නේ නම් උපනූපන් තැන අසූචි කන්නියක් ම වේවා යි කීවාය. ඒ හේතුවෙන් තමා කළුරිය කොට විත් මෙසේ අසූචි කන ප්‍රේතියක් වූ බව ඕ තොමෝ කිවා ය.

(ප්‍රේත වත්ථු අට්ඨ කථා-137 පිට)

තෙරුවන් සරණයි ..!

දාන පාරමිතා

ශාසනායු ප්‍රශ්නය

ශාසනායු ප්‍රශ්නය

මිලිඳු රජු -

ස්වාමීනි, බුදුපියාණෝ ආනන්ද තෙරුන්ට පන්දහසක් අවුරුදු සද්ධර්මය පවතින්නේය යයි වදාළහ. එසේනම් සුභද්‍ර පරිබ්‍රාජකයාට පිරිනිවන් පාන සමයෙහි “මාගේ ශාසනයෙහි භික්ෂුහු මනා ලෙස ප්‍රතිපත්තියෙහි යෙදෙන්නේ නම් රහතුන්ගෙන් ලෝකය හිස් නොවෙයි.” යයි වදාළේ ඇයි?

 

නාගසේන තෙරණුවෝ -

මහරජ, බුදුපියාණෝ “ආනන්දයෙනි, කාන්තාවන් ශාසනයේ පැවිදි නොවුයේ නම් දස දහසක් අවුරුදු සද්ධර්මය පවතියි. දැන් සද්ධර්මය පවතින්නේ අවුරුදු පන් දහසක් පමණි” යයි වදාළහ. මෙහිදී බුදුපියාණෝ ශාසනයේ විනාශය ද, ඉතිරිවූ ශාසනායුෂය ද දෙවි මිනිසුන්ට වදාළහ. උපමාවකින් කිවහොත් යම්කිසි විපතකින් වස්තුව විනාශ වූ මිනිසෙක්” මාගේ මෙපමණ වස්තුව නැතිවී ගියේය. ඉතිරුවූ වස්තුව මෙපමණය” යයි පෙන්වා කියන්නාක් මෙනි. එසේම සුභද්‍ර පරිබ්‍රාජකයාට “මාගේ භික්ෂුහු මනා ලෙස වාසය කරන්නේ නම් (සීල සමාධි ප්‍රඥාවෙහි හැසිරෙන්නේ නම්) ලෝකය රහතුන්ගෙන් හිස් නොවෙයි” යයි නිර්මල වූ ශාසන ප්‍රතිපත්තිය දක්වා වදාළහ. සිහිල් ජලයෙන් පිරුණු විලක් ඇත්නම් නිරතුරු වසිනා වැස්සෙන් එය නිතර පිරේ නම් ඒ විලේ වතුර නොසිඳෙන්නාක් මෙනි. ඇවිළෙන ගිනි ගොඩකට නැවත නැවතත් වියළි තණකොළ, ගොම වැරටි දැමූ විට වඩ වඩාත් එය ඇවිළෙන්නාක් මෙනි. නොනිමෙන්නාක් මෙනි. මෙසේ සම්බුදු සසුන ප්‍රතිපත්තිය මුල් කර පවතියි. බබළයි.

බුදු පියාණන් පිරිනිවී කාලයක් යන තුරු භික්ෂුහු රහත් බව ලබති. කල්‍ යාමේදී එසේ නොහැකිව අනාගාමී වෙති. සකෘදාගාමී වෙති. සෝවාන් වෙති. අවසන් සෝවාන් ලාභියාගේ ජීවිතය ක්ෂය වීමෙන් ධර්මය අවබෝධ කර ගැනීම හෙවත් අධිගමනය අතුරුදහන් වෙයි. පසුව භික්ෂුහු භාවනා කර මාර්ගඵල උපදවා ගත නොහැකිව සීලය පමණක් රක්ෂා කරති. ඉන්පසුව ශික්ෂාපද පමණක් රකිති. කල්‍ යාමේදී කුඩා කුඩා ශික්ෂාපදද කඩ කරති. වරද දුටු කල එකිනෙකාට චෝදනා නොකරති. මෙසේ සමථ විදර්ශනා ආදී භාවනා නොකරන සිල් පිරිසිදු නොකරන භික්ෂුහු ඇති වෙති. ඔවුන්ගේ ශිෂ්‍ය හිමිවරුද සිල් රැකීමට භාවනා කිරීමට අසමත් වෙති. එහෙත් උපසම්පදාව ලබති. පාපයට බැස සිටින එම භික්ෂුහු ධර්මයට කන් නොදෙන අතර ධර්මය තේරුම් නොගනිති. නූගත යුතු දේ උගන්නා අතර ධර්මය උගත යුතු බව, භාවිතා කළ යුතු බව නොසලකති. ශාසනය ලිහිල් කොට ගෙන සිව්පසය වැඩි කර ගැනීම පිණිස පිළිපදිති. ඔවුන්ගෙන් අන්තිම භික්ෂුවගේ ජීවිතය ක්ෂය වීමෙන් ප්‍රතිපත්තිය හෙවත් ධර්මය පිළිපැදීම අතුරුදහන් වෙයි.

අනාගතයේ රජදරුවෝ, ඇමතිවරු සහ රටවැසියෝ අධර්මිෂ්ඨ වෙති. කලට වැසි නොලැබෙයි. ගොවිතැන් පාලු වෙයි. සිවුපසය දිය නොහැකි වෙයි. ක්ලාන්ත වන භික්ෂුහු බුද්ධ වචනය උගන්වන්නට අසමත් වෙති. තමාටත් මතක තබා ගැනීමට අසමත්ව අටුවා හැර පාලි ධර්මය දරති. පාලි ධර්මයද දැරිය නොහැකි වෙති. අභිධර්ම පිටකය පිරිහෙයි. විනයත් පිරිහෙයි. යම්කිසි දිනෙක ධර්මිෂ්ට රජෙක් දහසින් බැඳි පියල්ලක් ඇතෙකු පිට තබා “බුදු දහමින් සතර පදයක බණ කියා මේ සියලු වස්තුව ගන්න” යයි තුන්වරක් නුවර වටේ යවාත් ධර්මය දන්නා කෙනෙක් නොලදින් මහා ශෝකීව හඬයි. ඒ දවස පර්‍යාප්තිය හෙවත් ධර්මය ඉගෙනීම අතුරුදහන් වෙයි.

කල්‍ යාමේදී මහණහූ කුඩා කහ පාට රෙදි කැබැල්ලක් හිසේ, අතේ හෝ බෙල්ලේ බැඳගෙන “අපි උපසම්පන්නයම්හ” යයි කියමින් අඹුදරුවන් සමඟ කෘෂිකර්මයෙන්, වෙළෙඳාමෙන් ජීවත් වෙති. මිනිස්සු ඒ දුසිල් පවිටු මහණුන්ට කුසල් පතා සාංඝික කර දානය දෙති. එයද අනුසස් සහිතය. පසුව නොයෙක් වැඩවල යෙදෙන්නාවූ ඔවුහු මේ කහකඩින් වැඩක් නැතැයි එය කඩා දමති. ඒ දවස මහණ වේෂය අතුරුදහන් වෙයි.

බුදුපියාණන්ගේ ශාරීරික ධාතු පන්දහසක් අවුරුදු පවතියි. පූජා සත්කාර නොලබන්නා වූ ධාතුන් වහන්සේලා බුදුපියාණන්ගේ අධිෂ්ඨාන බලයෙන් පූජා සත්කාර ලැබෙන තැනට අහසින් වඩිති. කල් යාමේදී සෑම තැනම පූජා සත්කාර නොලැබෙයි. එකල ලෝ වැඩ පිණිස විසිර පවත්නට අධිෂ්ඨාන කළ සියලු ධාතුන් වහන්සේ මහ බෝමැඩට වැඩ, බුද්ධ රූපයක් මැවෙයි. ඒ දකින දෙව් බඹහු “අද බුදුපියාණන්ගේ ධාතු පරිනිර්වාණය සිදුවන්නේය” යයි මහත් සංවේගයට පැමිණ නොයෙකුත් පුද පූජා පවත්වති. එවිට බුදුපියාණන්ගේ අධිෂ්ඨාන බලයෙන් එයින් නැගෙන ගින්නෙන් හැම ධාතු ආදාහනය කරයි. ඒ දවස ශාසනායුෂය ගෙවෙයි.

සභිය මහරහතන් වහන්සේ

අසු මහා ශ්‍රාවක වහන්සේලා - 80

(80 වන ලිපිය )

සභිය මහරහතන් වහන්සේ.

 මෙයින් අවුරුදු කල්ප ලක්ෂයකට පූර්වයෙහි ලොව පහළ වූ පදුමුත්තර නම් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලයෙහි හංසවතී නුවර කුලගෙයක ඉපිද එම බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් බණ අසා “ අනාගත යෙහි රහත් බව ලබා සසර දුකින් මිදෙන්නෙමි” යි ප්‍රාර්ථනා කළහ. වෙනත් පින්කම් ද කළ ඒ කුල පුත්‍ර තෙම එයින් චුතව සසර බොහෝ කාලයක් සැරිසරමින් සිට කකුසඳ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලයෙහි එක්තරා කුල ගෙයක උපන්නේ ය. එම කුල පුත්‍රයා බුදුරජාණන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදුණු සිතින් යුතුව පාවහන් සගලක් උන්වහන්සේට පුජා කෙළේ ය. අනතුරුව එයින් චුතව කාශ්‍යප බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලයෙහි එම බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවි කල්හි තවත් කුලපුත්‍රයන් සය දෙනකු හා සමග කැටිව පැවිදිව කර්මස්ථාන රැගෙන වනයෙහි වාසය කරනුයේ මාර්ගඵල අවබෝධයක් ලබා ගත නොහැකි එක්තරා පර්වතයකට නැඟ මහණ දම් රැක්කාහුය.

එම තෙරවරුන් සත් දෙනාගෙන් එක් නමක් රහත් භාවයට පැමිණ පිරිනිවන් පෑ සේක. තවත් නමක් අනාගාමී ඵලයට පැමිණ පුක්කුසාති රජ නමින්ද, එක් අයෙක් කුමාර කස්සප නමින් ද, එය අයෙක් දාරුචීරිය නමින් ද පස්වන්න සභිය නමින් ද උත්පත්ති ලැබූහ. සභියගේ මව ක්ෂත්‍රිය කුමාරිකාවකි, ඇගේ දෙමව්පියන් ඇයව ශාස්ත්‍ර හැදෑරීම සඳහා එක්තරා පරිබ්‍රාජකයකු වෙත යැවූහ පරිබ්‍රාජකයා ඇය සමග වරදවා හැසීරීමෙන් කුමරිය ගැබිනියක වුවාය. ඇය ගැබිනි වූ බව දුටු මව් පියෝ ඇයව ගෙයින් පන්න දැමූහ. ගෙයින් පිටව ගිය ඇය මගදී දරුවකු වැදුවාය. ඔහු සභික නමින් ප්‍රසිද්ධ විය. හෙතෙම වැඩි වියට පැමිණ පරිබ්‍රාජකයන්ගෙන් පැවිද්ද ලබා නොයෙක් වාද ඉගෙන නුවර දොරටුව ළඟ ආශ්‍රමයක් තනා ගෙන එහි වාසය කරමින් ක්‍ෂත්‍රිය කුමාරවරුන්ට ශිල්ප ශාස්ත්‍ර ඉගැන් වීමෙහි යෙදී සිටියේ ය. ඔහුගේ හිතවත් එක්තරා දේවතාවෙක් ඔහු වෙතට පැමිණ ප්‍රශ්න විස්සක් කියාදී මේ ප්‍රශ්න විසඳන්නට හැකි අයකු වෙත ගොස් ඔහුගේ ශ්‍රාවකයකු වන්නැයි පැවසිය

සභිය පරිබ්‍රාජක තෙමේ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සෙවීමෙහි නිරත වුයේ පළමු කොට එකල මහත් ප්‍රසිද්ධියට පත්ව සිටි පූරණ කස්ස මක්කලි සෝසාල, අජිත කේක්සකම්බල, පකුධ කච්චායන, සංජය බෙල්ලට්ඨි පුත්ත, නිගණ්ඨනාථපුත්ත යන මොවුන් කරා ගොස් එස් ප්‍රශ්න විමසීය. එහෙත් ඒ එක් අයෙකුටවත් ප්‍රශ්න විසදීමට තබා එ අර්ථයවත් ප්‍රකාශ කළ නොහැකි විය. අවසානයේ දී ඔහු අ බුදුරජාණන් වහන්සේ කරා පැමිණ සතුටු සාමීචියෙන් පසු ” සවාමීනී, ප්‍රශ්න විචාරීම සඳහා පැමිණියෙමි, ඔබ වහන්සේ පිළිතුරු දෙන සේක්ද " යි විචාලේය, " සහිය තොප යම් කිසි පැනයක් දැන ගන්නා පිණි පැමිණියේ නම් ඒ ප්‍රශ්න අසව, මම පිළිතුරු දෙමි' යි බුදුරජාණ; වහන්සේ වදාළ සේක. සභිය පරිබ්‍රාජකයා එයින් පසු ප්‍රශ්න ඇසීද බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒවා විසඳා වදාළ සේක. ප්‍රශ්න විසඳු කල් සභිය පරිබ්‍රාජකයා " සවාමීනි, මම බුදුරජාණන් වහන්සේ ද, ධර්මය සංඝයා ද සරණ යමි, ඔබ වහන්සේ ගේ ශ්‍රාවක බවට පැමිණ පැදී වන්නෙමි” යි කී ය. අන්‍යතීර්ථකයකු සසුන් ගත වූයේය.

විශේෂය සලකා සභිය පරිබ්‍රාජකයාට එහි භික්ෂු භාවයෙන් ද පැවිදි උපසම්පදාව දුන් සේක. එසේ පැවිදි උපසම්පදාව ලැබූ සභිය තෙරුන් වහන්සේ හුදකලාවුයේ කෙලෙස් තවන වීර්ය ඇත්තේ නොබෝ කලකින් සියලු කෙලෙසුන් නසා රහත් වූ ස්ත. සභිය මහරහතන් වහන්සේ අසූ මහා ශ්‍රාවකයන් වහන්සේලා අතුරෙහි එක් මහා ශ්‍රාවකයන් වහන්සේ කෙනෙක් වූ සේක.

තෙරුවන් සරණයි ..!

දාන පාරමිතා 🙏

උත්තර මාතු ප්‍රේත වස්තු

ප්‍රේත වත්ථු කථා - 01

ප්‍රේත ලෝකයේ දොරටුව විවර වන්නේ මෙලෙස ය

" නුඹ මනුස්ස ලෝකයේ දී සිත, කය, වචනය මෙහෙයවා මොන වගේ පාපයක් ද කර ගත්තේ. ගංගාවේ ජලය ලේ බවට හැරෙන්නට තරම් විපාකයක් ලැබුණේ මොන වගේ පාපයක් නිසා ද?"

ප්‍රේත ආත්මයක් ලබා උපදින්නේ මිනිස් ලොවෙහි දී කරන ලද බලවත් අකුසල කර්ම හේතු කරගෙන යි. ඇතැම් විට ඉතාම බලවත් අකුසල කර්ම හේතුවෙන් සමහර දෙනා නිරයේ ඉපදී එහි බොහෝ කලක් පැසී එයින් චුතව ප්‍රේත ලෝකයේ උපදී. සමහර දෙනා මිනිස් ලොවින් චුත වූ සැණින් ප්‍රේත ලෝකයේ ඉපදේ.

යම් කෙනෙක් උපත ලබන විට ඔහුට ලැබෙන්නේ ඇස, කන, නාසය, දිව, කය, මනස යන ආයතන හය යි. එය කර්ම විපාකයකින් ලැබෙන්නක්. ඒ තුළින් ඔහුට සිදුවන්නේ තම තමන්ට කර්මානුරූපව සාදා දුන් වේදනා විදීමට යි.

ප්‍රේත ලෝකය යැයි සඳහන් වූවාට මිනිස් ලොව හෝ තිරිසන් සතුන්ට මෙන් වෙන් වූ ලෝකයක් ප්‍රේතයන්‍ට නොමැත. ඒ ප්‍රේතයෝ පර්වත පාමුල, හිස් නිවාසවල, පාළු ස්ථානවල, සොහොන් පිටිවල ඕපපාතික උපත උරුම කර ගනිති. එනිසා ප්‍රේතයන්ට උපදින්නට නිශ්චිත ස්ථානයක් නැත.

ප්‍රේත ලෝකයේ සැඟවුණ තොරතුරු අපට කියා දෙන්නේ ප්‍රේත වස්තුව තුළින්. මිනිසා විසින් දූෂිත සිතින් යුතුව සිත, කය, වචනයෙන් පව් කරන ලදුව එකී සා පිපාසයන්ගෙන් නිර්මිත වූ දුක්ඛිත ජීවිත ගැන අනුවේදනීය තොරතුරු හෙළි වෙයි. ඔවුන් ඉතා දුක් සහිත ලෙස සෙම්, සොටු, ලේ සැරව ආදිය අනුභව කරමින් ස්වකීය සා පිපාසව නිවා ගන්නට වෙහෙසෙන අයුරු ඉතා සෝචනීය ය. එම තොරතුරු දකින විට අකුසල කර්මයන් කෙරෙහි බලවත් බියක් මෙන්ම පිළිකුලක් ඇතිවීම නිතැතින් ම සිදුවේ.

තථාගතයන් වහන්සේ පිරිනිවන් පා මාස තුනක් ගිය තැන ප්‍රථම සංගායනාව පැවැත්වීමව මහාකාශ්‍යප තෙරුන් වහන්සේ භික්ෂු පිරිසක් සමග කොසඹෑ නුවරට නුදුරු එක් ආරණ්‍යයක වැඩම කර සිටියහ.

ඒ කාලයේ රට පාලනය කළ උදේනි රජතුමාගේ එක්තරා ඇමැතිවරයෙක් මිය ගියේ ය. ඒ ඇමැතිවරයාගේ උත්තර නම් පුත්‍රයා රජතුමා විසින් ඇමැතිවරයා කළ තනතුරට ම පත්කරනු ලැබුවේ ය. උත්තර ඇමැතිවරයා දිනක් නගරයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සඳහා අවශ්‍ය දේ සෙවීමට නගරයට ගියේ ය. ඔහු මහාකාශ්‍යප රහතන් වහන්සේ වැඩ සිටින කුටිය වෙත පැමිණියේ ය. උන්වහන්සේගේ සරල දිවියට පැහැදී උන්වහන්සේ සමඟ කතාබහ සිදු කළා. තෙරුන් වහන්සේ උත්තරට ධර්මය දේශනා කළ අතර, ධර්මය අසා සිත පැහැදී “ස්වාමිනි, මා කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් හෙට දින මාගේ නිවසට දානයට භික්ෂූන් වහන්සේලා සමඟ වඩින සේක්වායි!” ආරාධනා කළේ ය.

ඔහු පසුදින තෙරුන් වහන්සේලාට ප්‍රණීතව දානය සැකසුවේ ය. තෙරුන් වහන්සේලා වඩින පෙරමගට ගොස් පාත්‍ර රැ‍ගෙන උන්වහන්සේලා ගෞරවයෙන් නිවසට කැඳවාගෙන ආවේය. තෙරුන් වහන්සේලා වඩා හිඳුවා ප්‍රණීත දානය ගෞරවයෙන් පූජා කළේ ය. ඉන්පසුව අනුමෝදනා දේශනාව දොහොත් මුදුනේ තබාගෙන ශ්‍රවණය කළේ ය.

තෙරුන් වහන්සේලා නැවත පිටත් වී වඩින විට ඔහු නුවර අවසානය තෙක් උන්වහන්සේලා සමඟ ගමන් කර නැවත ස්වාමින් වහන්සේලාට වන්දනා කර “ස්වාමිනි, නිතර නිතර මගේ නිවසට දානය සඳහා වඩින සේක්වායි!” නැවත ආරාධනා කළේ ය. උන්වහන්සේලා නිහඬව ඒ ආරාධනය පිළිගත්හ. ඉතාමත් සොම්නස් සිතින් නැවත නිවස කර පැමිණියා. ඔහු එදා පටන් ආර්ය මහා සංඝරත්නය ඉතා ගෞරවයෙන් ඇසුරු කළේ ය. ඒ අවවාද අනුව කටයුතු කළ නිසා උත්තර තරුණයා නොබෝ කලකින් සෝවාන් ඵලයට පත්විය. ඉතාමත් ශ්‍රද්ධාවෙන් ඔහු විහාර ඉදි කළේ ය. තමාගේ ලේ ඤාතීන් ධර්මය කෙරෙහි පහදවා ඔවුන්ටත් තෙරුවන කෙරෙහි ශ්‍රද්ධාව ඇති කළේ ය.

එහෙත් මේ තරුණයාගේ මව ඉතාමත් මසුරු ය. අකීකරු ය. තුනුරුවන් කෙරහි කිසිදු ශ්‍රද්ධාවක් නැති අහංකාර ස්ත්‍රියකි. ඇය තම පුතා නිතර පින්කම් කරනවාට විරුද්ධ වුණි. දොස් නඟමින් සාප කළා ය.

දිනක් ඇය බොහෝ සේ කිපුණි. ඇය තම පුතාට සාප කරමින් කියා සිටියා ඔබ මේ මුඩු මහණුන්ට දානය දෙන්නේ මාගේ කැමැත්ත නො විමසා යි. මේ දේට මම අකමැතියි. නුඹ මේ දෙන ආහාර පරලොව දී රුධිරය බවට පත්වේවා! කියා සාප කළා.

නමුත් උත්තර තරුණයා දිනක් විහාරයක් කර පූජා කරන අවස්ථාවේ දී මේ මව ඒ කෙරෙහි සතුටු සිත උපදවාගෙන මොණර පිල් කළඹක් පිදුවා ය. කාලයකට පසු ඇය මියගොස් ‍ ප්‍රේත ලෝකයේ භයානක පෙනුවක් ඇති ප්‍රේතියක් ලෙස ඕපපාතික ව උපත ලැබී ය.

දිනක් එක් භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් දවල් කාලයේ භාවනාවෙන් ගත කිරීමට සිතා ගං තෙරට වැඩම කළහ. එව්ලෙහි ඒ ප්‍රේතිය තෙරුන් වහන්සේ වෙතට පැමිණියා. ඇගේ කොණ්ඩය බොහෝ දිගය. කෙස්වලින් තමයි මේ ප්‍රේතිය සිරුර වසාගෙන සිටියේ ඒ තෙරුන් වහන්සේට ඇය මෙසේ කියා සිටියා ය.

“ස්වාමිනි, මම දැන් මියගොස් පනස් පස් අවුරුද්දක් වෙනවා. මේ තාක් මම කාපු කෑමක් ගැන බීපු බීමක් ගැන දැනීමක් නැහැ. අනේ ස්වාමිනි මම ගොඩක් පිපාසයෙන් ඉන්නේ. මට පැන් ටිකක් ඕන පානය කරන්න. මට පැන් ටිකක් ලබාදෙන සේක්වා!” යි ඉල්ලා සිටියා.

“මෙතැනින් ගලා බසින්නේ සීතල පැන් ඇති ගංගාවක්. හිමාල කන්දේ සිටයි මේ ගඟ ගලන්නේ. මේ ගඟෙන් පැන් අරගෙන පානය කරන්න. ගත, සිත නිවා ගන්න.”

“අනේ ස්වාමිනි, මම පැන් ටිකක් බොන්න ඕනේ කියා ගඟට බසිනවා තමයි. එවිට ඒ ජලය ලේ බවට හැරෙනවා. මම ඒ නිසයි පැන් ටිකක් ඉල්ලුවේ.”

“නුඹ මනුස්ස ලෝකයේ දී සිත, කය, වචනය මෙහෙයවා මොන වගේ පාපයක් ද කර ගත්තේ. ගංගාවේ ජලය ලේ බවට හැරෙන්නට තරම් විපාකයක් ලැබුණේ මොන වගේ පාපයක් නිසා ද?”

“ස්වාමිනි, මට හිටියා උත්තර කියලා පුතෙක්. හරිම ශ්‍රද්ධාවන්තයි. තෙරුවන් සරණ ගිය උපාසකයෙක්. ඔහු මම අකමැති වෙලා සිටිද්දී ම ශ්‍රමණයන් වහන්සේලාට දන් දුන්නා. සිවුරු, පිණ්ඩපාත, සේනාසන, ගිලන්පස පිදුවා. එවිට මසුරුකමෙන් සිටි මම ඔහුට නින්දා අපහාස කළා. මම කිව්වා උඹ මම අකැමැති ව සිටිද්දී නේද ඔය ශ්‍රමණයන් වහන්සේලාට සිවුරු, පිණ්ඩපාත, සේනාසන, ගිලන්පස ආදිය පූජා කරන්නේ. උත්තර, පරලොව දී නුඹට මේ සියල්ල ම ලේ බවට පත්වේවා!” කියා කළ සාපය නිසයි ගංගා ජලය මට ලේ බවට පත් වන්නේ.

ඇය කෙරෙහි අනුකම්පාව උපදවාගත් මේ තෙරුන් වහන්සේ වැඩ සිටි භික්ෂූන් වහන්සේලාට පැන් පූජා කළහ. පිඬුසිඟා වැඩ දානය ද පූජා කළහ. සිවුරු පූජා කළහ. ඒ පින් ප්‍රේතියට අනුමෝදන් කළහ. විපාක ලෙස ඒ ප්‍රේතියට දිව්‍ය සැප ලැබුණි. ඇය ඒ සළුපිළි පොරවාගෙන තෙරුන් වහන්සේ ඉදිරියේ පෙනී සිට වන්දනා කළා ය.

ඒ තෙරුන් වහන්සේ මෙම පුවත සිව්වනක් පිරිසට කියා සිටියහ. දානයේ විපාක කෙ තරම් ද කියා වැටහේ. ඒ පුවත ඇසූ බොහෝ දෙනා මසුරුමළ දුරු කොට දස කුසල් කරමින් ධර්මයේ හැසිරුණ හ.

සැමට තෙරුවන් සරණයි ..!

දාන පාරමිතා 🙏

දේවදත්ත ප්‍රවුජ්‍යා ප්‍රශ්නය.

මිලිඳු රජු -

ස්වාමීනි, දේවදත්ත පැවිදිව සංඝ භේදය කර කල්පයක් මුළුල්ලෙහි අවීචි මහා නරකයෙහි පැසෙන බව දැන දැනත් ඔහු පැවිදි කළේ ඇයි?

 

නාගසේන තෙරණුවෝ -

මහරජ, දේවදත්ත පැවිදි නොවී ගිහිව සිටියේ නම් බොහෝ අකුසල් කර කල්ප කෝටි ගණන් නරකයෙන් නරකයට වැටෙමින් අප්‍රමාණ දුක් විඳින බව දිවැසින් දැක තමාගේ සසුනෙහි පැවිදි වූ අයට දුක් කෙළවර වන නිසා කරුණාවෙන් ඔහු පැවිදි කළ සේක. බලවත් පුරුෂයෙක් තමාගේ නෑයෙකුට හෝ මිතුරෙකුට රජ කෙනෙකුගෙන් දැඩි දඬුවමක් ලැබුණු විට කරුණු කියා දඬුවම සැහැල්ලු කර දෙන්නාක් මෙන් ඔහුට උරුම වීමට තිබූ බලවත් දුක් සැහැල්ලු කළ සේක. දක්ෂ ශල්‍ය වෛද්‍යවරයෙක් මහත්වූ රෝගයක් ඖෂධ බලයෙන් අඩුකර දෙන්නාක් මෙන් ඔහුට විඳීමට තිබූ බලවත් දුක් අඩුකර දුන් සේක.

ඒ දෙව්දත් තෙරද පෙර වෛරය නිසා බුදුපියාණන් මැරීමට නොයෙක් උත්සාහ ගෙන ඒ නොහැකිවූ තැන සංඝ භේදයද කර මියයන මොහොතෙහි බුදුගුණ සිහි කළේය. “ස්වාමීනි, මාගේ ලොව්තුරා බුදුපියාණෙනි, ඔබවහන්සේට අපරාධ කර මා කෙරෙහිද අංගුලිමාල කෙරෙහි දැක්වූ, නාලාගිරි ඇත්‍ රජ කෙරෙහි දැක්වූ, රාහුල කුමරු කෙරෙහි දැක්වූ කරුණාව දක්වනු මැනවි. මම සුදොවුන් මහ රජුට බෑණනුවන් වීමි. යශෝධරාවන්ට සහෝදරයා විමි. රාහුල කුමරුවන්ට මාමා වීමි. මේ නිසා මස් නරක (නිරා) දුකින් ගලවා ගත මැනව” යයි කියා බුදුන් සරණ ගියේය. මේ නිසා ඔහු මතු දිනක අවීචියෙන් මිදී සට්ඨිස්සර නම් පසේ බුදු කෙනෙක් වෙයි.

මහරජ, මෙසේ බුදුපියාණෝ ජල පහරට අසුව පහළ බලා යන දෙව්දත් උඩු ගඟ බලා හැරවූ සේක. අමාර්ගයට පැමිණි දෙව්දතුන් මාර්ගයට පැමිණ වූ සේක. ප්‍රපාතයක වැටී සිටි දෙව්දතුන්ට පිහිට වූ සේක.