Wednesday, December 16, 2020
Monday, December 14, 2020
ආනාපානසති භාවනාව – 10 වන කොටස
19. ආනාපානසති භාවනාව – 10 වන කොටස
May 20, 2020 | සිත නිවන භාවනා | 0
ශාන්ත වූ ප්රණීත වූ භාවනා කර්මස්ථානයක් වශයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සුප්රශස්ත ආනාපානසති භාවනාවේ ඒ ශාන්ත බව, ප්රණීත බව අත්දකින්නට නම් නිවැරදිව ආනාපානසති භාවනාව වැඩිය යුතු වේ. මුල පටන් පිළිවෙලින් ආනාපානසති භාවනාව කරන අන්දම මෙහි ඉහත ලිපි වලින් පැහැදිලි කරන ලදී. තමන්ගේ ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය කෙරෙහි පිහිටුවාගත් සිහියෙන් යුතුව මේ පිළිවෙලින් භාවනාව සිදු කරන්නේ නම් නොබෝ කළකින් භාවනාවේ යහපත් ප්රතිඵල අත්දැකිය හැකි වේ. ඒ අනුව උද්ග්රහ නිමිති, පටිභාග නිමිති ලැබීමට භාවනාවේ යෙදෙන පුද්ගලයාට හැකි වේ.
මෙම උද්ග්රහ නිමිති, පටිභාග නිමිති පිළිබඳ බුදුරජාණන් වහන්සේ ත්රිපිටක පෙළ දේශනයේ පැහැදිලි කර නොමැති බැවින් මේවා වැරදි අදහස් යැයි සමහර දෙනෙක් සිතති. කියති. භාවනාව පිළිබඳ පළපුරුද්ද අඩු පුද්ගලයාට මේවා වැරදි යැයි සිතිය හැකිය. පොතපතින් පමණක් භාවනාව ගැන කියවා අසා දැනගෙන භාවනාව පුහුණු කරවීමේ දී මෙසේ වැරදි අදහස් ඇති වේ. එහෙත් නිවැරදිව භාවනාව පුහුණු කරන පුද්ගලයාට මෙම නිමිති අනිවාර්යයෙන් අත්දැකිය හැකි වේ.
එසේම ‘ධ්යාන’ යන මාතෘකාව අද වර්තමානයේ බොහෝ දෙනෙක් කතාබහ කරන මාතෘකාවක් බවට ද පත්ව තිබේ. එහෙත් ඒ බොහෝ දෙනෙක් ධ්යාන පිළිබඳ වැරදි මුළාවක සිටින බව ද ඔවුන්ගේ කතාබහෙන් අවබෝධ වේ. එබැවින් නිවැරදිව ධ්යාන ලබන ආකාරය දැනගත යුතු වේ.
සිංහල බසින් ‘ධ්යාන’ යනුවෙන් ද ‘දැහැන්’ යනුවෙන් ද හඳුන්වන පාලි භාෂාවේ ‘ඣාන’ යනුවෙන් හඳුන්වන ඉහළ සමාධි මට්ටමක් ආනාපානසති භාවනාවෙන් ද ළඟා කරගත හැකි වේ. මෙය ‘අර්පණා සමාධිය’ ලෙස ද හැඳින්වේ.
ධ්යාන සමාධි ප්රධාන ආකාර දෙකකි. එනම්, (1) රූපාවචර ධ්යාන සහ (2) අරූපාවචර ධ්යාන වශයෙනි. ආනාපානසති භාවනාවෙන් ළඟා කරගත හැක්කේ රූපාවචර ධ්යාන සමාධි පමණක් වේ. මේවා ප්රධාන ආකාර හතරකි.
1. ප්රථමධ්යානය
2. දුතියධ්යානය
3. තතියධ්යානය
4. චතුර්ථධ්යානය වශයෙනි.
මෙහි දී දැනගත යුතු වැදගත් කරුණක් වන්නේ මෙම ධාන මට්ටම් වලට ළඟා වීම පිළිවෙලින් සිදු වන බවයි. එහි දී එකිනෙක ධ්යාන සමාධියේ ඇති ධ්යානාංග අවබෝධ කරගත හැකි වීමයි. ඒ අනුව ප්රථමධ්යානයේ ‘විතර්ක, විචාර, ප්රීති, සුඛ, ඒකග්ගතා’ යනුවෙන් ධ්යානාංග පසකි. දුතියධ්යානයේ මෙයින් විතර්කය හා විචාරය අඩු වේ. තතියධ්යානයේ දී ප්රීතිය ද අඩුවන අතර චතුර්ථධ්යානයේ දී සුඛය නැති වී උපේක්ෂාව ඇති වේ. ඒ අනුව මෙම එකිනෙක ධ්යාන මට්ටම් ළඟා කරගන්නා ආකාරය වටහාගත යුතු වේ.
ආනාපානසති භාවනාවේ නියැළෙන පුද්ගලයා පිළිවෙලින් ඉහත සඳහන් කළ ආකාරයට භාවනාව වර්ධනය කරගෙන යාමේ දී හුස්ම රැල්ල බොහෝ සියුම් භාවයට පත් වී ගිය පසු තව දුරටත් සිහිය වර්ධනය කරගෙන ඒ සියුම් වූ හුස්ම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරගෙන මෙනෙහි කළයුතු වේ. එවිට උද්ග්රහ නිමිති පහළ වී අනතුරුව පටිභාග නිමිති පහළ වේ. සමහර කෙනෙකුට කෙලින්ම පටිභාග නිමිති පහළ වීමට ද හැකිය.
උද්ග්රහ නිමිත්ත
උද්ග්රහ නිමිති පහළ වන්නේ මෙසේය. හුස්ම රැල්ල ගැටෙන නාසිකා අග සිහිය තබාගෙන සිටි විට සමහර කෙනෙකුට නාසිකා අග සිහින් පුළුන් රොදක් සේ අරමුණු වේ. තවත් සමහර කෙනෙකුට වළාකුළු පෙඳක් සේ ද, නැතිනම් මීදුම් පටලයක් ලෙස ද අරමුණු වියහැකි වේ. එය එකිනෙක පුද්ගලයාගේ සංඥාවේ නානත්වය අනුව වේ. එහි නිශ්චිත බවක් නොමැති අතර එකිනෙක පුද්ගලයාගේ නිමිත්ත වැටහීමට පූර්වයේ ගත් සංඥාවන්ගේ නානත්වය අනුව වෙනස් වේ. වර්තමානයේ සමාජයේ පුද්ගලයන් අත්දකින සංඥාවන්ගේ ඇති නානත්වය අනුව ඔවුන්ට වැටහෙන නිමිත්ත ද වෙනස් විය හැකිය. එසේම සමහර පුද්ගලයෙකුට මෙසේ ඕළාරිකව නිමිත්ත නොවැටහෙන අතර ඉතා සියුම් ආලෝක ඡායාවක් ලෙස ද වැටහේ. මේ සමඟ සිතේ හා කයේ වඩාත් සැහැල්ලු බවක් ඇති වේ. බොහෝ වේලාවක් වඩාත් පහසුවෙන් භාවනා ආසනයේ සිටීමට හැකි බවක් වැටහෙනු ඇත.
මෙසේ උද්ග්රහ නිමිති පහළ වූ විට ඒ යෝගාවචරයා තමන්ගේ භාවනාව නොකඩවා කළ යුතු වේ. අතරමඟ භාවනාව නවතා දැමීම සුදුසු නොවේ. නොකඩවා මේ ආකාරයෙන් ම භාවනාව සිදු කිරීමේ දී ඒ උද්ග්රහ නිමිත්ත අතුරුදහන්ව පටිභාග නිමිත්ත පහළ වේ.
පටිභාග නිමිත්ත
පටිභාග නිමිත්ත පහළ වන ආකාරය ද එකිනෙක පුද්ගලයාට අනුව වෙනස් වේ. ඇතමෙකුට තරුවක ප්රභාවක් ලෙස ද, තවත් සමහරෙකුට මිණිකැටයක් ලෙස ද, නැතිනම් වඩාත් සුපැහැදිලි හිරු මඬලක්, සඳ මඬලක් ලෙස ද පටිභාග නිමිත්ත වැටහේ. මෙය ද එකිනෙක පුද්ගලයා පූර්වයේ ගත් සංඥාවන්ගේ නානත්වය අනුව වෙනස් වේ. සමහර කෙනෙකුට තමන් නිතර දකින විදුලි බල්බයක් වැනි නිමිත්තක් වුවද ඇති විය හැකි වේ. සමහර පුද්ගලයෙකුගේ පටිභාග නිමිත්ත වඩාත් ප්රභාෂ්වර ආලෝකයක් වන අතර සමහර පුද්ගලයකුට එතරම්ම ප්රභාෂ්වර ආලෝකයක් නොවේ. මෙහි දී උද්ග්රහ නිමිත්තේ තිබූ පැහැදිලි බව ඉක්මවා ගිය පැහැදිලි බවක් අත්දැකිය හැකි වේ. සමහර කෙනෙකුට උද්ග්රහ නිමිත්ත එතරම් ප්රකට නොවන අතර මෙම පටිභාග නිමිත්තම වඩාත් ප්රකටව වැටහේ.
මෙහි ලා ‘නිමිත්ත’ යන වචනයේ අර්ථය වන්නේ ‘හේතුවක්’ යනුයි. ඒ අනුව පටිභාග නිමිත්ත යන්නෙන් අදහස් වන්නේ අර්පණා සමාධියක් ඉපදවීමට සමත් හේතුවක් සම්පාදනය වූ බවයි. එය පැහැදිලි ආලෝකයක් ලෙස බොහෝ දෙනෙකුට වැටහෙන අතර එසේ වීම අනිවාර්ය නොවේ. තමන්ට අර්පණා සමාධියක් ඉපදවීමේ ශක්තියක් ඇති වූයේ ද යන්න වටහාගත යුතු වේ. එය නිවැරදිව තේරුම් ගැනීමට නොහැකි නම් සුදුසු පළපුරුදු ගුරු ඇසුරක් ලබාගත යුතු වේ.
භාවනාවෙන් යන්තම් ආලෝක මාත්රයක් හෝ සැහැල්ලු බවක් ඇති වූ පමණින් සමහරෙක් තමන් උතුම් සමාධියක් ලබා ඇතැයි රැවටේ. සමහරු පවසන්නේ තමන් එක පිළිවෙලින් සතරවෙනි ධ්යානමට්ටම දක්වාම ගිය බවයි. එහෙත් ඒ තැන් වලදී තමන් හදිසි නොවී පළපුරුදු ගුරු ඇසුරක් ලබාගත යුතු වේ. නැති නම් තමන්ගේ නිවන් මග තමන්ම අහුරා ගන්නවා ඇති.
එසේම සමහර කෙනෙක් කිසියම් ආලෝකයක් පහළ වූයේ නම් එය අනිත්යාදි ලෙස විදර්ශනාවට නංවන්නට උපදෙස් දෙති. ආනාපානසති භාවනාවෙන් පහළ වන ආලෝක මාත්රයෙන් එසේ විදර්ශනා කිරීමෙන් කිසිදා ධ්යාන මට්ටමට සමාධිය උසස් කරගත නොහැකි වේ. එබැවින් මෙසේ පටිභාග නිමිත්තක් පහළ වූ පසු එය ඉතා සුරක්ෂිතව පරිහරණය කළ යුතු වේ. ඒ සමඟ ක්රීඩා කිරීම නුසුදුසු වේ. අර්ථකථාවල පැහැදිලි කරන්නේ කිසියම් සක්විති රාජ දේවියක් තමන්ගේ කුසට පැමිණි සක්විති දරුගැබක් රකින්නේ යම් සේ ද එසේ පටිභාග නිමිත්ත රැකගත යුතු බවයි. සක්විති රාජ දේවිය තමන්ගේ කුසට සක්විති දරුගැබක් පැමිණි විට එතැන් පටන් සිය ස්වාමි රජු සමඟ හෝ එක්වීමක් සිදු නොවේ. ඉතාමත් සුරක්ෂිතව ඒ දරු ගැබ රැකගනී. එසේම ආනාපානසති පටිභාග නිමිත්ත ඇති වූ යෝගියා ඕළාරිකව ඉඳුරන් පිනවීම ආදියට නැඹුරු නොවී ආනාපානසති පටිභාග නිමිත්ත ආදරයෙන් රැකබලාගත යුතු වේ. එය ඉහළට පහළට යන සේ අදිටන් කිරීම, වර්ණය වෙනස් වීමට අදිටන් කිරීම ආදිය සුදුසු නොවේ.
මේ අවස්ථාවේ යෝගාවචරයා කළයුතු වන්නේ ඒ නිමිත්ත සහිතවම තවදුරටත් ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය මෙනෙහි කිරීමයි. මෙහි දී සිත ප්රථමධ්යානයෙන් අර්පණාගත වීමට ආසන්න වන නමුදු තවමත් අර්පණාගත වූයේ නැත. එහෙයින් භාවනාව තවමත් සමෘද්ධ වූයේ යැයි සෑහීමකට පත් නොවිය යුතුය. නොනවත්වා මනසිකාරය පවත්වන විට ඉතා ඉක්මනින් අර්පණාගත විය හැකි වේ.
මෙහි දී ප්රථමධ්යානයෙන් සිත සමාධිමත් වන ආකාරය මීළඟට පැහැදිලි කරමු.
ත්රිපිටක විශාරද, විද්යාවේදී
පූජ්ය මහව ඤාණාලෝක හිමි
Sunday, December 13, 2020
ආනාපානසති භාවනාව – 9 වන කොටස
ආනාපානසති භාවනාව – 9 වන කොටස
May 17, 2020 | සිත නිවන භාවනා | 0
ආනාපානසති භාවනාවේ දී ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය කෙරෙහි සිහිය දියුණු කරගැනීම පිළිවෙලින් පැහැදිලි කරන ලදී. එසේ සිහිය වැඩි කරගෙන භාවනාවේ යෙදෙන විට ක්රමයෙන් හුස්ම රැල්ල සියුම් ව නොවැටහෙන මට්ටමට පත් වේ. මෙසේ අතිශය සියුම් වූ ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය ඇති විට ද තවදුරටත් දියුණු කරගන්නා ලද සිහියෙන් යුතුව මෙනෙහි කළ යුතු ආකාරය පස්සම්භයං කායසඩ්ඛාරං යනාදි ක්රමයෙන් දේශනා කරන ලදී.
ආශ්වාස-ප්රාශ්වාස සියුම් වී නොදැනෙන මට්ටමට පත් වූ විට සිහිය හොඳින් දියුණු නොවූ යෝගියාට සිතෙන්නේ තමාගේ හුස්ම නොපවතින බවකි. ඒ අනුව ඇතමෙක් බියට ද පත්වේ. භාවනාව නතර කර ගුරුවරුන් වෙත ගොස් විමසයි. එහෙත් එසේ නොකර තමාගේ කමටහන නොවැටහෙන බව නුවණින් දැනගෙන මෙසේ ප්රත්යවේක්ෂා කළයුතු වේ.
‘මෙම ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය නම් කොතැනක පවතී ද? කොතැනක නොපවතී ද? කවරෙකුට පවතී ද? කවරෙකුට නොපවතී ද?’ යනුවෙනි.
ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය නොපවතින පුද්ගලයන් සත් දෙනෙක් පමණක් වේ. එනම්,
1. මව්කුස තුළ සිටින පුද්ගලයන්ට
2. දියෙහි ගිලුණ පුද්ගලයන්ට
3. සිහි විසඥ වූවන්ට
4. මියගිය අයට
5. චතුර්ථ ධ්යානයට සමවැදුණ අයට
6. රූපාරූප භවයෙහි උපදින බ්රහ්මයන්ට
7. නිරෝධ සමාපත්තියට සමවැදුණ අයට
මව් කුසෙහි හෝ දියෙහි ගිලුණු අයට හුස්ම රැල්ල පැවතීමට ඉඩක් නැත. සිහි විසඥ වූ, මියගිය, අසංඥතලයේ උපන් හෝ නිරෝධසමාපත්තියට සමවැදුණ අයට ඒ ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය හටගන්නා සිත් නැත. චතුර්ථධ්යානයට සමවැදුණු අයට හෝ බඹලොව උපන් අයට ධර්මතා වශයෙන් ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය නැත.
මේ ආනාපානසති භාවනාවේ යෙදී සිටින පුද්ගලයා තමාගේ හුස්ම රැල්ල සියුම්ව නොවැටහී ගිය පමණින් හුස්ම නොමැති පුද්ගලයෙක් නොවන බව නුවණින් සිහි කරගත යුතු වේ. තමන් මව්කුස තුළ හෝ, දියෙහි ගිලී හෝ මේ කිසිම ආකාරයකින් හුස්ම නොපවතින තැනක නැති බව සිහි කරගත යුතු වේ. එබැවින් හුස්ම රැල්ල නොවැටහෙන පමණින් තමාගේ හුස්ම නැති වී නැති අතර එකම දෙය නම් තමාගේ සිහිය හොඳින් නොමැති වීම මත හුස්ම මැනවින් නොවැටහීමයි. නුවණ මඳ හෙයින් හුස්ම රැල්ල පරිග්රහණය කරගත නොහැකි වීමයි.
මේ නිසා මෙවිට කළයුතු වන්නේ තව තවත් සිහිය වර්ධනය කරගැනීමයි. පෙර හුස්ම රැල්ල ගැටුණු තැනක් ඇත. නාසිකා අග හෝ උඩු තොලේ වශයෙනි. සිහිය වර්ධනය කරගෙන ඒ ප්රකෘතියෙන් ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය පැවති ස්ථානයේ සිත තබාගෙන මනසිකාරය කළයුතු වේ. ඒ අනුව සාමාන්යයෙන් නාසිකා අග කෙළවර හෝ කළාතුරකින් කෙටි නාසයක් ඇති පුද්ගලයාගේ උඩු තොලේ අග හුස්ම ප්රකෘතියෙන් ගැටෙන අතර එතැන සිත තබාගෙන සිහියෙන් මෙනෙහි කළයුතු යුතු වේ. මේ අවස්ථාවේ සිහිය තියුණුව නොපැවතුණහොත් භාවනාව සමෘද්ධ නොවන බව බුදුරජාණන් වහන්සේ,
‘නාහං භික්ඛවෙ මුට්ඨස්සතිස්ස අසම්පජානස්ස ආනාපානසති භාවනං වදාමි’
‘මහණෙනි, මම සිහි නැත්තහුට, නුවණ නැත්තහුට ආනාපානසති භාවනාවක් නොම වදාරමි’
යැයි වදාළ සේක. සෙසු සියලු භාවනා කමටහන් වඩත් වඩත්ම ප්රකට බවට පත් වේ. වඩාත් හොඳින් වැටහේ. එහෙත් මෙම ආනාපානසති භාවනාව වැඩීමේ දී සිහිය වැඩි වත්ම ක්රමයෙන් සියුම් බවට පත් වේ. එහෙයින් භාවනාව සමෘද්ධ වීමට නම් වඩාත් තියුණු සිහියක් හා නුවණක් තිබිය යුතු වේ. එහෙයින් මෙය ගරුක භාවනාවක් වශයෙන් ද, බුදුරජාණන් වහන්සේලා, පසේ බුදුරජාණන් වහන්සේලා සහ බුද්ධපුත්රයන් වහන්සේලාගේම භාවනාවක් බව ද සඳහන් වේ.
මෙසේ හුස්ම රැල්ල සියුම් වී නොදැනෙන්නට වූ විට සිත එහෙ මෙහෙ ගෙන යමින් හුස්ම රැල්ල සෙවීම නොකළයුතු වේ. ඒ බව තේරුම් ගැනීමට උපමාවක් දැක්වේ.
ගොනුන් යොදාගෙන සී සෑම ආදිය කරන ගොවියෙක් සී සා අනතුරුව ගොනුන් වියගසෙන් මුදා හරී. ගොනුන් තණ කෑම පිණිස තණ පිටියට දමන ඒ ගොවියා ගසක් මුල විවේක ගනී. ඒ අතර ගොනුන් වහ වහා තණ කමින් කැලෑව තුළටම යති. නැවත සවස් භාගයේ සී සෑමට අවශ්ය වූ විට ඒ දක්ෂ ගොවියා කරන්නේ ගොනුන් සොයමින් කැලෑව පුරා ඇවිදීම නොවේ. උන් ප්රකෘතියෙන් දිය පානය කිරීමට එකතු වන පැන් තොටක් පවතී නම් එතැනට ගොස් ලණුවක් ද, කෙවිටක් ද ගෙන රැකවල් ලාගෙන සිටීමයි. කැලේ ඇතුළට ගොස් සොයාගත නොහැකි වූ ගවයන් ද වෙනදා පුරුද්දට දිය පානය කිරීමට එතැනටම පැමිණේ. එහි දී පැන් බී, නාගන්නා ගවයන් රැහැණෙන් බැඳ කෙවිටෙන් විද අල්ලාගෙන නැවත සී සෑමට යොදාගැනීමට දක්ෂ ගොවියා සමත් වේ.
මෙසේ ම ආනාපානසති භාවනාව කරන යෝගාවචරයා ද තමාට සොයාගත නොහැකි වූ හුස්ම රැල්ල සොයා ඒ මේ තැන් වල සිත ගෙනයා යුතු නොවේ. සිහිය නැමති රැහැන ද, ප්රඥාව නැමති කෙවිට ද ගෙන ප්රකෘතියෙන් හුස්ම රැල්ල ස්පර්ශ වුණු තැන ම සිත තබාගෙන මෙනෙහි කළ යුතු වේ. හොඳින් මෙනෙහි කළයුතු වේ. එසේ මෙනෙහි කිරීමේ දී නොබෝ කළකින් ම ආශ්වාස-ප්රාශ්වාසය වැටහෙන්නට පටන් ගනී. එවිට ඒ හුස්ම රැල්ල සිහිය නැමති රැහැනින් බැඳ, නුවණ නැමති කෙවිටෙන් විද නැවත නැවත කමටහනෙහි යොදාගත යුතු වේ. එසේ භාවනා කිරීමේ දී ඉතා ඉක්මනින් උද්ග්රහ නිමිති, පටිභාග නිමිති පහළ වේ. ආනාපානසති භාවනාවෙන් ධ්යාන ලැබීම දක්වා සිත ඉක්මනින් දියුණු කරගත හැකි වේ.
ඇතැම් කෙනෙක් භාවනාව පිළිබඳව දරන මතය වන්නේ වර්තමානයේ ධ්යාන ලැබීම ආදිය කළ නොහැකි බවයි. එහෙත් නිවැරදිව භාවනාව කරගෙන යන්නේ නම් ධ්යාන මට්ටම් දක්වා සිත දියුණු කරගැනීම අපහසු නොවේ. ඒ සඳහා අවශ්ය වන්නේ නිවැරදිව භාවනාවේ යෙදීමයි. භාවනා උපදෙස් වරදවා ගැනීම, වැරදි භාවනා ක්රම පුහුණු කිරීම ආදිය වර්තමානයේ බොහෝ විට දක්නට ලැබෙන දොසක් වේ. එබැවින් මේ නිවැරදි පිළිවෙලින් භාවනාව කරගෙන යාම අත්යවශ්ය වේ. බුරුමයේ පා-අවුක් භාවනා මධ්යස්ථානය ආදී තැන්වල බොහෝ දියුණු භාවනාව ඇති අය සිටින්නේ මෙම උපදෙස් නිවැරදිව භාවිතා කරන බැවිනි. ඔවුන් භාවිතා කරන්නේ අප රටේ තිබූ පාලි අර්ථකථා රැගෙන ගොස් බුරුම අකුරට හැරවීමෙනි. එහෙත් අප සතුව තිබූ ඒ අතීත උරුමය තවමත් නොනැසී පවතින බව සිහි කරගත යුතු වේ. එය තවමත් අපට භාවිතා කළහැකි බැවින් අලුත් ක්රම වලට භාවනාව කියා දෙන උපදෙස් සෙවීම අවශ්ය නොවේ. ඒ පැරණි ක්රමය තවමත් ජීවමාන බැවිනි.
එබැවින් නිවැරදිව ආනාපානසතිය වඩා ඉතා ඉක්මනින් භාවනාව දියුණු කරගැනීමට සියලු දෙනාට ඇරයුම් කරමු. ආනාපානසතියෙන් ධ්යාන දක්වා සිත වඩන අයුරු මීලඟට පැහැදිලි කරමු.
ත්රිපිටක විශාරද, විද්යාවේදී
පූජ්ය මහව ඤාණාලෝක හිමි
පහාරාද සූත්රය
බුදුසමිදාණෝ පහාරාද අසුරයන් ගේ් පැමිණීම පිළිබඳ සතුට ප්රකාශ කරමින් පසෙක සිටි අසූරේන්ද්ර සම¼ග තමන් වහන්සේගේ එක් දේශනා ශෛලියක් වූ ප්රශ්නෝත්තර...
-
බදුල්ල, බණ්ඩාරවෙල පාර ශ්රී ගෞතම සමාධි බුද්ධ මන්දීරයේ දර්ශනපති බඩල්කුඹුරේ ධම්මසිද්ධි හිමි ලොව්තුරා තථාගත අමාමෑණි බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පළම...
-
බත්තරමුල්ල සිරි සුදස්සනාරාම සදහම් සෙනසුනෙහි ප්රධාන අනුශාසක ආචාර්ය මිරිස්සේ ධම්මික හිමි භාග්යවතුන් වහන්සේ දේශනා කළ උතුම් ශ්රී සද්ධර්මය පරම...
-
ඛුද්දක නිකායෙහි උදාන පාලිය: මුචලින්ද නා රජුගේ බුද්ධ උපස්ථානය මහමෙව්නා භාවනා අසපු සංචිතයේ නිර්මාතෘ සහ අනුශාසක කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද...